U Iranu je objavljen Hazarski rečnik Milorada Pavića na persijskom (farsi) jeziku. Teheranski izdavač Nashre Markaz je knjigu preveo sa francuskog jezika.
S obzirom da se multikulturalni i multireligijski roman Hazarski rečnik (1984) sastoji od crvene (hrišćanske), žute (jevrejske) i zelene (islamske) knjige, i da je preveden na 40 jezika, može se smatrati da je konačno, sa prevodom na persijski, dobio prvi put svoj zeleni, islamski „original“.

Književno veče s Jasminom Mihajlović u ogranku Gradske biblioteke Subotica na Paliću. Književnica Jasmina Mihajlović govorila je o stvaralačkom opusu pisca Milorada Pavića, kao i o njihovom višegodišnjem zajedničkom stvaralaštvu.

Moderator tribine bio je Dragan Rokvić, direktor Gradske knjižnice Subotica. U prilogu video zapis književne večeri sa mnogo detalja iz dela stvaralačkog života Jasmine i Pavića koji su provedeni na Paliću i Subotici.

• Jasmina Mihajlović o radu Milorada Pavića deo I
• Jasmina Mihajlović na Paliću deo II

Muzika iz baleta:

Miroslav Bako - Adam Ruhani
Miroslav Bako - Hazarski rečnik, "Lovci na snove"

Balet „Hazarski rečnik – Lovci na snove“, po motivima romana Milorada Pavića, biće premijerno izveden 19. maja (19,30) na Velikoj sceni, u koroegrafiji Ronalda Savkovića i režiji Livije Pandur.

Predstava se radi u koprodukciji sa Operom i teatrom Madlenianum, u kojem će premijera biti održana 24. maja.

„Smatram da je delo Milorada Pavića veoma reprezentativno, a i poznato je širom sveta. Svesni smo da ga je nemoguće pretvoriti u balet. Zato su lovci na snove glavni motiv i okosnica naše predstave. U svom radu, bavimo se snovima, slikama sveta i lepotom. Tragamo za čistom emocijom. Ovo je moderno pozorište u pravom smislu te reči. Mnogo mi pomažu precizna režija i dramaturgija Livije Pandur jer diktiraju pravi tok predstave. Pavićeve misli su toliko jake, impresivne, a izazov je preneti ih na scenu, ne izgovorivši ih. Te rečenice putuju kroz telo. Takođe, istakao bih i veoma zanimljivu igračku podelu. Važno je da se mladi umetnici razvijaju u ovakvoj plesnoj formi. Otvoreni su, opušteni, bez ikakvih problema sa egom ili idealizovanjem sebe. Ravnopravni su, a što je najvažnije, svi su – lovci na snove”, kaže Savković, dobro poznat beogradskoj publici, nekada kao igrač, a već dugi niz godina i kao afirmisani koreograf.

Jermenski izdavač Antares publikovao je u Jerevanu Pavićev roman Poslednja ljubav u Carigradu. Interesantno je da je jermenski prevod knjige Zvezdani plašt izašao još 2005, a da najpoznatije Pavićevo delo - Hazarski rečnik, nikada nije prevedeno na jermenski.

U Indiji je, povodom skorašnjeg izdanja Hazarskog rečnika na tamilskom (Budinom jeziku), objavljen intervju sa Jasminom Mihajlović (juli 2018). U uglednom književnom časopisu Modern Literature, čiji je urednik Rajesh S'Manian, Mihajlovićeva je govorila o Pavićevom i svom stvaralaštvu.

U 2019. godini navršava se 35 godina od prvog izdanja Hazarskog rečnika (1984) Milorada Pavića, knjige prevedene na 39 jezika. Takođe, u ovoj godini je devedeset godina od rođenja (1929), i deset godina od smrti (2009). Tim povodom Narodna biblioteka Srbije priređuje za Noć muzeja neobičnu izložbu, Biblioteka grada Beograda na jesen otvara veliku multimedijalnu izložbu, dok Matica srpska priprema naučni skup i zbornik o recepciji Pavićevog dela u svetu. Takođe u ediciji "Deset vekova srpske književnosti" izlazi kritičko izdanje Hazarskog rečnika.

U antologijskoj ediciji Deset vekova srpske književnosti, koju izdaje Matica srpska, izašla je knjiga Milorad Pavić (deseto kolo, 2019). Priređivač je dr Jelena Marićević. Knjiga sadrži kritičko izdanje Hazarskog rečnika, obiman predgovor priređivača pod naslovom Let kroz predele Pavićeve Vizantije, izbor iz poezije i proze, hronologiju, selektivnu bibliografiju, kao i nekoliko reprezentativnih tekstova o Paviću drugih autora.

POVODOM JUBILEJA MILORADA PAVIĆA
(90 godina od rođenja, 35 godina od prvog izdanja Hazarskog rečnika)

Izložba/događaj u Narodnoj biblioteci Srbije otvorena za Noć muzeja 2019, koncipirana je na tri nivoa.

Prvi nivo sadrži izložbenu postavku atraktivnih prevoda Hazarskog rečnika, uključujući i bibliofilska ili unikatna izdanja koja do sada nisu predstavljana na jednom mestu. Osim knjiga, posetioci mogu da vide lične predmete i privatne fotografije Milorada Pavića (zahvaljujući ljubaznosti Legata Milorada Pavića). Drugi deo je pregled prevoda romana ovog pisca na geovremenskoj karti sveta – korice prevoda Hazarskog rečnika projektovane na mapu sveta. Treća celina je modna kolekcija inspirisana Hazarskim rečnikom.

Na Kolarčevom univerzitetu održana je tribina "Sećanje na Milorada Pavića", gde su govorili Aleksandar Jerkov, Milica Mustur i Kristijan Olah.

Na Pavićev rođendan, 15. oktobra otvorena je izložba "Pavić od Š do A", povodom 90 godina od rođenja.

(TV Happy 15.10.2019)